REŠAVAMO MISTERIJU: Zašto se američki fudbal zove baš tako – fudbal?

Iako imaju isto ime, fudbal u Sjedinjenim Američkim Državama (i Kanadi) i u ostatku sveta zapravo su dva totalno različita sporta. Fudbal u SAD predstavlja sport u kom igrači pokušavaju da loptu unesu u protivničku end-zonu, dok se u ostatku sveta pod ovim imenom podrazumeva sport u kom igrači pokušavaju da loptu prebace preko zamišljene gol-linije.

Za razliku od evropskog, u kom niko sem golmana ne sme da igra rukom, u američkoj verziji ovog sporta kompletna igra zavisi od – ruku. S obzirom na to da je upotreba noge svedena na minimum (samo kod šuteva za tri poena, ispucavanja lopte (takozvani pant) i početnih udaraca), i ne iznenađuje začuđenost ljubitelja najvažnije sporedne stvari zbog američkog naziva za ovaj sport.

Kako bismo razumeli zašto se tako zove i iz kog razloga ni jedni ni drugi ne greše, moramo se vratiti malo u istoriju.

Jedna od većih zabluda koje vladaju kad je reč“fudbal“ u pitanju jeste njeno poreklo. Iako na prvi pogled fudbal nosi takvo ime jer je u pitanju sport koji se igra nogama, ovo je tek delimično tačno.

Termin „fudbal“ prvi put je zvanično, prema rečniku Oksforda, upotrebljen još 1424, kada je ovaj sport zabranjen, a prvi put je upotrebljen kao opis jedne utakmice 1486. godine. No, nije u pitanju bio fudbal kakav mi danas poznajemo, već je pod tim terminom označena svaka igra koja je igrana – na nogama. 

U petnaestom veku vlastela je svoje sportove uglavnom igrala na konjima, dok su igre koje je igrao običan narod igrane sa nogama na zemlji, a kako je u većinu njih bila uključena i lopta, kombinacijom dve reči – lopta i noga – dobijena je kombinacija „futbol“.

Here it is. AAF VS NFL. pic.twitter.com/vkt8kLkDgw

— Trash Talk NFL (@TrashTalkNFL) February 11, 2019

Kasnije, tokom godina, svaki tip fudbala je dobijao svoje ime – ragbi junion futbol (danas poznat kao ragbi 15), ragbi liga (danas poznat kao ragbi 13), galski fudbal, australijski fudbal, njihova kombinacija internacionalni fudbal, zatim asocijacijski fudbal – (association football – assoccer – soccer), nama najbliži, i na kraju – gridiron fudbal, jer su linije na terenu u svom izvornom obliku podsećale na rešetku za roštilj.

He’s from my hometown, Johnson City. My son plays football at Spurrier Field. Spurrier gave a lot of money to the school and they have an awesome facility now. pic.twitter.com/fpoMYRqkgm

— TimtheTitansfan (@TimtheTitansfan) February 11, 2019

Potonji sport je najveću popularnost stekao u SAD i Kanadi, i to neuporedivo veću u odnosu na evropski, pa je „preuzeo“ ime „fudbal“, dok je kao opis evropskog fudbala iskorišćen ujedno i izvorni termin za fudbal – soker. 

No, kako bi bila izbegnuta konfuzija, nekada gridiron fudbal tokom vremena je širom sveta postao poznat kao američki fudbal.

Prvi put termin „fudbal“ kao opis za američku verziju zvanično je iskorišćen 1873. godine, kada su Prinston, Harvard, Kolumbija i nešto kasnije Jejl osnovali IFA – Međukoledžna fudbalska asocijacija, da bi obrise današnjih pravila dobio 1880, kada je Volter Kemp, „otac američkog fudbala“, uspeo da smanji broj igrača sa 15 na 11.

Prva sezona američkog fudbala odigrana je 1920. godine i šampion je bila ekipa Akron Kros iz Ohaja. Ove godine, NFL proslavlja sto godina od prve sezone, pošto će finalni meč, 54. izdanje Superbol ere, biti odigran u Majamiju 

0

0